Fotoğraflarınız için ne kadar ücret almalısınız? Her zaman sorulan yaygın bir sorudur ve yaptığınız işi fiyatlandırmanın kolay bir yolu yoktur.
İşi düşük ücretle fiyatlamak kadar, yüksek fiyatlandırmak da tehlikelidir. Çünkü ilkinde düşük kaliteli olarak algılanabilir; ikinci de de kazıkçı olarak yaftalanabilirsiniz. Her iki durumda da müşteri kaybı yaşarsınız.
45 yıldır bu işin içinde olan biri olarak rahatlıkla söyleyebilirim: Başarılı fotoğrafçılık işi yürütmek, yetenekten çok daha fazlasını gerektirir.
Sıkı çalışma, özveri, iş anlayışının en önemli parçasıdır ama servisiniz için ne ücret alacağını bilmek daha önemlidir.
Profesyonel fotoğrafçılar iki kategoriye ayrılabilir: Ticari fotoğrafçı ve Sosyal fotoğrafçı.
Bu kategorilerden hangisine girdiğinize bağlı olarak, fiyatlandırma şekliniz değişir. Örneğin bir ticari ürün fotoğrafçısı, yıl içinde daha az iş bulabilir ve bu nedenle, her hafta veya her gün çalışan bir sosyal fotoğrafçıdan daha fazla ücret alabilir. Ticari fotoğrafçılık, sosyal fotoğrafçılıktan daha fazla ekipman ve stüdyo yatırımı gerektirir.
Ticari fotoğrafçılık nedir? Ticari fotoğrafçılar, yalnızca ticari amaçlarla fotoğraf çekerler, işletmeler arası ilişkilerle ilgilenir ve genellikle bireyler için çalışmaya dahil olmazlar. Moda fotoğrafçılığından ürün fotoğrafçılığına kadar her alan bu tür fotoğrafçılığın alanına girer. Genellikle proje başına günlük veya yarım günlük ücretler ve bazen de parçabaşı kullanım ücretleri uygulanır.
Sosyal fotoğrafçılık nedir? Ticari fotoğrafçılardan farklı olarak sosyal fotoğrafçılar bir tüketici ilişkisi ile ilgilenirler. Sosyal fotoğrafçılık, düğünler, etkinlikler, portreler, aile fotoğrafçılığı gibi alanlarda, doğrudan bireylerle çalıştıkları anlamına gelir. Bazı sosyal fotoğrafçılar saatlik ücretlendirme yapar, bazıları da iş türüne göre proje bazlı ücretlendirme uygularlar. Fazladan baskı, çerçeve, albüm vb. satışıyla da işletmeleri için ek gelir elde ederler.
İşi fiyatlandırma, ister ticari ister sosyal fotoğrafçı olsun, işletme sahibi olarak amacı aynı olmalıdır. Kar elde etmek. Bu açık ifade kulağa hoş gelmeyebilir, ama birçok fotoğrafçının sıklıkla yetersiz kaldığı yerdir. Fotoğrafçılar ihtiyaç duydukları tek şeyin beceri olduğunu düşünürler ama gerçekte iyi işletmecilik anlayışı beceri gereksinimiyle eşit derecede önemlidir. Basitçe, fiyatlandırmanızı hesaplamak için yılda ne kadar kazanmak istediğinizi düşünmeniz ve ardından o yıl ne kadar iş yapabileceğinizi hesaba katarak bir formül kurmanız gerekir. Bu temel formül, ne kadar para kazanmanız gerektiğini hesaplamak için bir kılavuzdur. Buna işletme maliyetleri, dışarıdan alınacak hizmetler, kazançlarınız, karınız ve vergileri de dahil edilmeli ve ve ihtiyaç duyduğunuz toplam geliri ifade etmelidir.
İşletme maliyetleri
İşletme maliyetleri, işinizi yürütmenin maliyetleridir; bunlar, çalışan ücretleri, stüdyo kirası, ekipman yatırım ve amortismanları, yazılım lisans giderleri, reklam harcamaları, sigorta giderleri, seyahatler ve elektrik, su, internet, ağırlama, dekorasyon harcamaları gibi çeşitli giderlerle oluşur. İşletme maliyetlerini hesaplamak için tüm maliyetleri içeren ayrıntılı bir elektronik tablo oluşturmayı deneyin.
Dışarıdan alınan servisler ve kendini maaşınız: Kendiniz sağlamadığınız ancak işletme maliyetlerinizin bir parçası olarak kabul edilebilecek şeylerdir. Örneğin: rötuş, CGI çalışması, modeller, stilistler, makyaj, baskı vb. Bunların tümü dış hizmetlerdir. Kendiniz için de bu noktada bir bedel tesbit etmelisiniz. İş yapmaktaki temel amaç budur ve altı-yedi günlük haftalar ve on iki saatlik çalışma günleri ve o günler içindeki stresleri karşılığında elde edeceğiniz bir bedel olmalıdır.
Kâr: Kimse işe sadece ne kadar kazanmak istediğinizi düşünerek için girmez ama bunu denkleme eklemeye çalışın, unutmayın ciro sizin kazancınız değildir, kâr ise sizindir ve hayat konforunuzu, gelecek yatırımlarınızı ve planlarınızı gerçekleştiren şeydir.
Vergi: Dikkate almanız gereken bir diğer şey de vergilerdir ve maalesef hepimizin vergi ödemesi gerekir.
Çok basitleştirilmiş bir örnekleme yapalım:
Diyelim ki işletme maliyetleriniz yıllık 100.000 TL, cironuz yıllık 120.000 TL ve elde etmek istediğiniz kâr 22.000 TL. Vergileriniz 12.800 TL. Bu nedenle tüm bunları karşılamak için gereken toplam gelir 254.800 TL.’dir. Şimdi fiyatlandırmanızı hesaplamak için toplam rakamı bir yıldaki çalışma haftası sayısına bölün. Yılda üç hafta tatil yaptığınızı varsayarsak, bu size yılda 49 çalışma haftası bırakır. Yani toplam 254.800 TL’nin 49’a bölünmesiyle elde edilen rakam 5200 TL. dir.
İşinizle ilgili toplam harcamalarınızı karşılamak için haftalık solarak kazanmanız gereken rakam budur. Bu noktadan itibaren, haftada gerçekten kaç işe yapabileceğinizi düşünmeniz gerekir. Örneğin bir portre fotoğrafçısının bunu kapsaması için üç veya dört çekim yapması gerekebilirken, ticari ürün fotoğrafçısının yalnızca bir veya iki çekim yapması yeterli olabilir.
Saat ücretiniz ne olacak? Hizmetleriniz için saatte yaklaşık 1000 TL. ücret alabildiğinizi varsayalım ve sonuçlara bakalım, böylece toplam giderlerinizi görebilirsiniz. Bu tablo, giderleriniz ve gelirleriniz, kazancınız ve ödemeniz gereken vergi ile birlikte nasıl bir iş akışı sağlamanız gerektiğiyle ilgili bir fikir verecektir. Bu nedenle, işletme maliyetlerini nasıl yapılandıracağınızı ve bu maliyetleri nasıl karşılayacağınızı öğrenmek için böyle bir tablo kullanmanız gerekir.
Şimdi hala ücretlerinizden emin değilseniz, rakiplerinizin ne kadar ücretlendirmelerini de göz önünde bulundurabilirsiniz. Ancak bir başkasının maliyetlerinin sizinkinden farklı olabileceğini unutmayın. Deneyim seviyeniz de düşünülmesi gereken bir şeydir, eğer deneyimli bir fotoğrafçıysanız, yeni başlayan birinden daha yüksek fiyatlar talep edebilirsiniz. Daha fazla ekipmanınız, belki de kendinize ait bir stüdyonuz, bir asistanınız olabilir.
Ücretlendirme Türleri
Öyleyse, ne kadar ücretlendirmeniz gerektiğini belirledikten sonra, fiyatlandırma türlerinden bahsedebiliriz. Bu fiyatlandırmayı müşterinize nasıl sunacağınızı da düşünmeniz gerekir, profesyonel fotoğrafçılar arasında en yaygın yöntem bir günlük ücret belirlemektir. Günlük ücretlendirme veya yarım günlük ücretlendirme, birçok profesyonel ticari fotoğrafçı için tercih edilen ücretlendirme yöntemidir.
Ücretlendirme | Günlük: Bir günlük ücret, çalışma için zaman maliyetlerinizi kapsar, ancak asistan ücretleri, makyöz, prodüksüyon vb. diğer ekstra giderler ve bilgisayar başında geçireceğiniz maliyetleri içermez. Çekimden sonraki çalışmayı hiç kimse ücretlendirilmesi gerektiğini düşünmez ama bunun için günlük ücretin üzerine ekstra ücretlendirme yapmanız gerekir. Çünkü post prodüksüyon için kendiniz çalışacaksanız bir zaman harcayacaksınız, kendiniz yapmayıp bir rötüşöre verecekseniz de ona ücret ödeyeceksiniz. Ayrıca çekeceğiniz fotoğrafların lisanslama ücretleri de bunun dışındadır. Kullanım yeri, zamanı ve coğrafyasına göre lisans ücretleri de toplama eklenmelidir.
Ücretlendirme | Saatlik: Diğer yöntem saatliktir, bu fiyatlandırma yöntemi öğrenci veya amatör fotoğrafçılar arasında daha yaygındır, ancak bazı portre ve etkinlik fotoğrafçıları da saatlik ücretlendirmeyi kullanırlar. Zamanınız için saatlik ücret alan fotoğrafçılar, genellikle daha sonra ek maliyetleri ayrıca bütçeye ilave ederler.
Ücretlendirme | Parça başı: Diğer bir yöntem ise görüntü başınadır. Bu, genellikle ambalaj çekimleri için kullanılır ve fotoğraf başına ücretlendirilir.
Ücretlendirme | Lisanslama: Düşünmeniz gereken başka bir şey de, lisans ücretleri olarak da bilinen kullanım ücretleridir. Bir müşterinin görsellerinizi kullanmak için ödediği ücrettir ve bu ücretler, görselin kullanım yerine, teşhir miktarına ve ne kadar süreyle kullanılacağına bağlıdır.
Büyük ölçekli reklam kampanyaları için çalışan fotoğrafçılar genellikle kullanım lisans ücretleri alırlar. Kullanım ücretleri genellikle daha büyük işler ve daha büyük müşteriler için uygulayabilirsiniz. Bunları daha küçük müşteriler için yapılan işe eklemek yalnızca kafa karışıklığı yaratacaktır ve genellikle zahmete değmez.
Ücretlendirme konusunda gerçekçi olmanız gerekir, müşterinizin piyasa konumunu ve kendi deneyim düzeyinizi de göz önünde bulundurarak yapmalısınız. Çünkü bunların hepsi fiyatlandırma üzerinde etkili olacaktır.
Ne yazık ki, işiniz için ne ücret alacağınız konusunda kesin bir kılavuz yok, ancak bugün burada yazdıklarım size iyi bir başlangıç referansı olabilir. Bu nedenle, işletmenizle ilgili bazı maliyetleri gözden geçirmek için zaman ayırın ve deneyim seviyeniz, beceri seviyeniz ve müşteriye neler sunmanız gerektiği hakkında objektif olarak düşünün.
İşinizi veya zamanınızı küçümsemek gibi yaygın bir hataya düşmeyin ve işle ilgili tüm maliyetleri göz önünde bulundurduğunuzdan emin olun. Ayrıca, yıllar geçtikçe becerileri ve tecrübesi gelişen bir fotoğrafçı olarak; sadece enflasyonu değil zaman zaman kendi fiyatlandırmanızı da değerlendirmelisiniz.
Çünkü artık deneyimli ve tecrübeli bir fotoğrafçı olarak müşterilerinize sağladığınız servis daha kaliteli ve daha pratik olacaktır. Bu da ücretinizin daha yüksek olabileceği anlamına gelir. Fotoğrafçılar olarak şeyi bilmemiz mümkün değil. Ancak gerek mesleki gelişim gerekse de entellektüel gelişim için kendinize zaman ayırıp kendinize yatırım yapmanız da önemlidir.
Aşağıdaki tabloda İngiltere ve Türkiye fotoğraf piyasası fiyatlandırma aralıklarını inceleyebilirsiniz. Aşağıdaki linkte bütçenizi basitçe hesaplayabileceğiniz ve referans olarak kullanabileceğiniz bir exel tablosu var.
Ticari Fotoğrafçı için Yıllık Bütçe Hesaplayıcı (XLS Belgesi)
Kalem, kelam ve selamla..
| İngiltere ortalama günlük ücret | Başlangıç Seviye | Orta seviye | Üst seviye |
| Reklam Fotoğrafçısı | günlük ücret | 1000 £ – 2000 £ | 2000 £ – 5000 £ | 7000 £ – 10,000 £ |
| Moda Fotoğrafçısı | günlük ücret | 1000 £ – 2000 £ | 2000 £ – 5000 £ | 7000 £ – 10,000 £ |
| Düğün Fotoğrafçısı | günlük ücret | 1000 £ – 2000 £ | 2000 £ – 3500 £ | 5000 £ – 10,000 £ |
| Portre Fotoğrafçısı | günlük ücret | 1000 £ – 2000 £ | 2000 £ – 3000 £ | 7000 £ – 10,000 £ |
| Aile veya grup çekimi| saatlik ücret | 100 £ – 150 £ | 150 £ – 200 £ | 300 £ – 450 £ |
| Türkiye ortalama günlük ücret | Başlangıç Seviye | Orta seviye | Üst seviye |
| Reklam Fotoğrafçısı | günlük ücret | 300 $ – 500 $ | 500 $ – 1000 $ | 1200 $ – 4000 $ |
| Moda Fotoğrafçısı | günlük ücret | 300 $ – 600 $ | 600 $ – 1200 $ | 1200 $ – 4000 $ |
| Düğün Fotoğrafçısı | günlük ücret | 150 $ – 500 $ | 600 $ – 1200 $ | 1200 $ – 4000 $ |
| Portre Fotoğrafçısı | günlük ücret | 100 $ – 400 $ | 500 $ – 1000 $ | 1000 $ – 2000 $ |
| Aile veya grup çekimi | saatlik ücret | 50 $ – 150 $ | 150 $ – 200 $ | 250 $ – 350 $ |